Η Άννα Μανουσογιαννάκη του Writers Gang γράφει για το «Μια Νύχτα Ακόμη»:

Το νέο βιβλίο του Κώστα Κρομμύδα “Μια νύχτα ακόμη” μιλάει στην ψυχή μας!

Το νέο βιβλίο «Μια νύχτα ακόμα» του Κώστα Κρομμύδα από τις Εκδόσεις Διόπτρα ήλθε για να μας καθηλώσει. Στο επίκεντρο η Ισμήνη. Μια γυναίκα που τίποτα, φαινομενικά, δεν της έλειπε. Είχε μια αξιοζήλευτη ζωή. Έναν υπέροχο άνδρα να την αγαπά. Φίλους αγαπημένους. Επιτυχημένη επαγγελματικά με ανθρώπους να τη σέβονται στον κύκλο της. Είχε μια όμορφη οικογένεια. Μια ζωή σαν πέτρα ζιρκόν. Έλαμπε αλλά δεν ήταν διαμάντι. Αυτό άλλωστε δεν κυνηγάμε οι περισσότεροι; Την επιτυχία; Πόσο αλήθεια ένας εμπρόθετος προσδιορισμός αλλάζει όλο το νόημα; Πόσο δυσδιάκριτη η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην επι-τυχία και την ευ-τυχία! Στα μονοπάτια της ζωής χάνουμε το δάσος (ευτυχία) και επικεντρωνόμαστε στο δέντρο (επιτυχία). Μπορούν άραγε αυτά τα δύο να συνυπάρξουν; Ρητορικό το ερώτημα που θέτει ο συγγραφέας με στόχο να αναρωτηθούμε. Ένα ταξίδι είναι η ζωή και η Ισμήνη όταν έμαθε ότι θα πεθάνει άρχισε να ζει! Και μια στιγμή ήταν αρκετή για να συνειδητοποιήσει ότι “τις πιο όμορφες μέρες της δε της είχε ζήσει ακόμα” όπως έγραφε ο Ναζίμ Χικμετ κάποτε σε ένα ποίημα του…

Ο χρόνος όμως είναι αδυσώπητος .Δεν συγχωρεί ούτε όμως και περιμένει. Ίσως να ήμουν εγώ εκείνη που έφταιγε, αφού δεν έκανα κάτι να αλλάξει η ρουτίνα της καθημερινότητας. Τα χρόνια περνούσαν και εγώ εγκλωβιζόμουν όλο και περισσότερο στην ψευδαίσθηση μιας βολικής ζωής.

Η πρωταγωνίστρια του βιβλίου είναι πολυτάλαντη, όμορφη, αξιαγάπητη, επιτυχημένη. Ετοιμαζόταν να παντρευτεί με έναν άνδρα που τη λάτρευε έχοντας στο πλευρό της τους φίλους της και την οικογένεια της ενώ συνάμα σχεδίαζε το ταξίδι των ονείρων της με τον αγαπημένο της. Στην Ιταλία. Πόσο όμορφη εικόνα! Μέχρι που το γυαλί ράγισε. Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται.Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Διότι «όταν εμείς κάνουμε σχέδια ο Θεός γελάει». Το γέλιο έγινε δάκρυ και το νυφικό βάφτηκε με αίμα. Ο χρόνος άρχισε να μετράει αντίστροφα και η Ισμήνη αποφάσισε να ζήσει ό,τι στερήθηκε. Και τότε, απελευθερώθηκε.Τη στιγμή της υπέρτατης ελευθερίας που η ψυχή της φώναζε ότι δε φοβάται τίποτα δεν ελπίζει τίποτα και είναι ελεύθερη, όπως έγραφε ο Καζαντζάκης, τότε ερωτεύτηκε και η ζωή της αν και προκαθορισμένη, άλλαξε.

Η πένα του συγγραφέα, απλή, λιτή, ρεαλιστική, χωρίς στολίδια και υπερβολές. Στοχεύει στην ουσία. Ρίχνει το γάντι στο συναίσθημα και προκαλεί να αναλογιστούμε. Ο αναγνώστης ακροβατεί ανάμεσα στις λέξεις και τα νοήματα. Λίγο να παραπατήσει χάνεται στο βυθό του υπέροχου αυτού αναγνώσματος.  Οι ήρωες του, άρτια δομημένοι, ο καθένας έχει το ρόλο του στην ιστορία και κινεί τα νήματα. Άνθρωποι, απλοί , καθημερινοί. Από αυτούς που συναναστρέφεσαι και συναντάς καθημερινά.

…αλλά όσα δεν έζησες δε σου χαρίζονται ποτέ και σα να θέλουν να αποχαιρετήσουν τη χαμένη ελευθερία να γίνουν πράξη, σε πονούν, μέχρι να καταλάβεις πόσο λάθος έκανες που τα έχασες ή τα ξέχασες…

Μια στιγμή, όμως, ήταν αρκετή για να τα ανατρέψει όλα.  Σαν τον ήρωα του Κάφκα από το μυθιστόρημα «Η Δίκη» το Γιοζεφ Κ. ήλθε η στιγμή να καταδικαστεί για ένα έγκλημα που διέπραξε εν αγνοία της. « Σκότωσε την ίδια τη ζωή της». Ο δικαστής, αδέκαστος γύρισε την κλεψύδρα. Ο χρόνος πλέον άρχισε να τρέχει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Όλα ανατράπηκαν. Σχήμα οξύμωρο να ζήσει κάποιος όταν μαθαίνει ότι πεθαίνει. Τώρα οι καταστάσεις αποκτούν την πραγματική τους διάσταση. Και η Ισμήνη ετοιμάζει ένα ταξίδι μοναχά για πάρτι της, όπως λέει και γνωστό άσμα, στην Ιταλία της Αναγέννησης. Της χώρας που πρώτη από το σκοταδισμό του Μεσαίωνα έκανε τα πρώτα βήματα στο φως. Αναγεννάτε η ψυχή της Ισμήνης καθώς αρχίζει πλέον να κοιτάζει τη ζωή με άλλη ματιά.

Στο μυθιστόρημα αυτό κάποιος μπορεί να διαβάσει την ιστορία της Ισμήνης, να ταυτιστεί ή όχι μαζί της, να κλάψει, να θυμώσει, να γελάσει και να νιώσει αγωνία για το πού θα βγάλει το ταξίδι αυτό. Κάποιος άλλος όμως μπορεί να κάνει βουτιά χωρίς μάσκα και αναπνευστήρα στο βυθό των λέξεων και των νοημάτων καθώς αποτελεί ένα εγχειρίδιο ζωής. Πόσο εκτιμάμε αλήθεια τη ζωή μας; Πόσοι αρπάζουμε από τα μαλλιά τις ευκαιρίες που μας δίνονται; Πόσο σίγουροι είμαστε για τους ανθρώπους γύρω μας; Και ο έρωτας, αυτός ο μαγικός, υπάρχει αλήθεια ή μήπως από φόβο για το άγνωστο και αγάπη για τη ρουτίνα συμβιβαζόμαστε; Και η συγχώρεση; Πόσο ικανοί είμαστε να κατανοήσουμε την έννοια της συγχώρεσης; Η ηρωίδα,  έχοντας πλέον λίγο χρόνο μπροστά της σταμάτησε να αναλώνεται σε ανούσια πράγματα. Συγχώρεσε  και έτσι έδωσε μια ευκαιρία στον εαυτό της να απελευθερωθεί και να ζήσει!

Είναι τεράστια  αρετή η αγάπη. Μόνο έτσι αξίζει να ζει ο άνθρωπος. Κι όσο ζει, να βουτάει μέσα της και να μην αφήσει την αράχνη του μίσους να τον τυλίξει στον ιστό της.

Η Ισμήνη, ταξίδεψε στη Τοσκάνη. Την πόλη που ο Μεσαίωνας και η Αναγέννηση συνυπάρχουν, όπως ο παλιός και ο νέος εαυτός της ηρωίδας. Είναι το «Μια νύχτα ακόμη» ένα απλό μυθιστόρημα που μας εξιστορεί τη ζωή της Ισμήνης ή μια αλληγορική ιστορία γι αυτό που έχουμε και δεν εκτιμάμε και πρέπει να το χάσουμε για να του προσδώσουμε την αξία που του αναλογεί; Αν ο Ορφέας είχε ακούσει τον Πλουτωνα (όπως λέει) θα είχε καταφέρει να επιστρέψει με την Ευρυδίκη;

Και όσο συνεχίζουμε την ανάγνωση χανόμαστε στο γύρισμα κάθε σελίδας. Πονάμε, χαμογελάμε, κλαίμε, συμπάσχουμε, λυπόμαστε, αναλογιζόμαστε! Γινόμαστε εμείς η Ισμήνη. Και η ένταση κορυφώνεται. Αγωνιούμε, ανατριχιάζουμε, νιώθουμε και λαχταράμε η έκβαση να είναι διαφορετική.  Το «Μια νύχτα ακόμα» είναι το μυθιστόρημα των μεγάλων αντιθέσεων. Η φιλία και η προδοσία. Η ζωή και ο θάνατος. Το σίγουρο είναι ότι όταν έχουμε το θάρρος να ανοίξουμε το κουτί της Πανδώρας, αν αντέξουμε στο τέλος θα βγει η ελπίδα.

Δεν άφησα ποτέ την ψυχή μου να νιώσει χαρούμενη και ευτυχισμένη. Δεν είχα καταλάβει μέχρι πρότινος πως η ευτυχία είναι επιλογή. Προσκολλημένη στα “πρέπει” και τα “μη” βολεύτηκα σε συνήθειες. Έτρεμα την αλλαγή και δεν ήταν λίγες οι φορές που καμωνόμουν την ευτυχισμένη, ενώ μέσα μου ήθελα να ουρλιάξω από την καταπίεση. Θα ήθελα λοιπόν να προσπαθήσω να πλησιάσω την ευτυχία.

Η ζωή μας είναι ένα ταξίδι που θέλει θάρρος και επίγνωση για να το απολαύσουμε. Και όταν φτάσει το τέλος και κοιτάξουμε πίσω να χαμογελάσουμε και σαν ένας άλλος Καβάφης να μονολογήσουμε : «Η Ιθάκη σ’ έδωσε ωραίο ταξίδι. Χωρίς αυτήν δε θα ‘βγαινες στο δρόμο. Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια. Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δε σε γέλασε. Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα, ήδη θα κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν» (Ιθάκη. Κ.Π Καβάφης).

Τούτο το βιβλίο είναι ένα μάθημα ζωής. Ένα ταξίδι.Και όταν έλθει το τέλος θα σιγοψιθυρίσουμε τα λόγια του Ελύτη :  ”Ώσπου τέλος ένιωσα κι ας πα’ να μ’ έλεγαν τρελό πως από ‘να τίποτα γίνεται ο Παράδεισος.” –(Ελύτης, Το φωτόδεντρο και η Δέκατη Τέταρτη Ομορφιά).

Κλείνω με το τραγούδι που ο Φελίπε τραγουδούσε στην Ισμήνη. Το τραγούδι τους…..

Καλή σας ακρόαση και έπειτα ανάγνωση…

Sólo te ruego que me des

Una noche de amor

Sólo pido una noche más

Que me vuelvas a engañar

(Μόνο σε ικετεύω να μου δώσεις/ μια νύχτα έρωτα/ Ζητώ μια νύχτα ακόμη, να με ξεγελάσεις πάλι)